تاریخ دقیق شهادت امام جعفر صادق (ع) در تقویم شمسی برابر با شنبه ۱۵ اردیبهشت سال ۱۴۰۳ است.
همانطور که می‌دانید امام جعفر(ع) امام ششم ما مسلمانان شیعه است که در 17 ربیع‌الاول سال 83 هجری قمری در شهر مدینه دیده به جهان گشود. حضرت امام جعفر(ع) پس از پدرشان امام محمد باقر(ع) و در سن 31 سالگی به مقام امامت رسیدند. ایشان در طول دوران امامت خود شاگردان بسیاری را تربیت کردند و از این حضرت بزرگوار منابع فقهی و علمی بسیار به جا مانده است. شهادت امام جعفر ع در 25 شوال سال 148 هجری قمری رخ داد. ایشان در آن زمان در سن 65 سالگی بودند که توسط منصور دوانیقی که خلیفه عباسی بود، مسموم شده و به درجه شهادت رسیدند.
درباره شهادت امام جعفر ع
بخشی از امامت حضرت امام جعفر(ع) در زمان حکومت عباسیان بود و همانگونه که امام پیش بینی کرده بودند با به قدرت رسیدن عباسیان، فشار بر شیعیان افزایش یافت. سپس با روی کار آمدن منصور فشارها بر شیعیان بیشتر شد. در این دوران به امام جعفر(ع) بسیار سخت گذشت و این برخلاف دوران اولیه امامتشان بود.
منصور در آن زمان شیعیان را به شدت تحت کنترل داشت و در نهایت با اعمال تمام فشارها تصمیم به شهادت امام جعفر ع گرفت. زیرا راه دیگری برای از میان برداشتن این حضرت بزرگوار نداشت. او موفق شد در سال 148 هجری قمری امام ششم ما شیعیان را به درجه شهادت برساند.
طریقه شهادت امام جعفر(ع)
همانطور که بیان شد، منصور با همه آزار و اذیت‌ها و فشارهای وارده نتوانست پیشرفت امام را ببیند و نقشه قتل او را از طریق مسموم کردن کشید. منصور با استفاده از والی خود در مدینه امام جعفر(ع) را با انگوری که به زهر آلوده بود به شهادت رساند. سپس خود به گریه و زاری و عزاداری برای آن حضرت پرداخت.
اینکه قتل توسط شخص منصور دوانیقی صورت گرفته است یا نه، مدرکی در دست نیست؛ اما کاملا آشکار است که نقشه شهادت امام جعفر ع نقشه شوم منصور، خلیفه عباسی بود. شاید شخصا این دسیسه را انجام نداده باشد، اما این نقشه توسط یکی از زیر دستانش و به دستور او انجام شده است.
فعالیت‌های علمی دوران امامت امام جعفر(ع)
شروع دوران امامت امام جعفر(ع) در اواخر دوران حکومت امویان بود و به علت ضعف در حکومت داری، آزادی بیشتری برای ابراز عقاید و بحث‌های علمی برای شیعیان و امام ششم ما میسر بود. این آزادی علمی و دینی برای ائمه دوازده گانه ما شیعیان بسیار کم پیش آمده است.
ابان بن تغلب از آن دوران گزارش کرده است که مردم در مسجد سوالات فقهی خود را از حضرت می‌پرسیدند و ایشان در آزادی کامل روایات فراوانی در زمینه‌های گوناگون فقه، کلام و… بیان می‌کردند. در کل در آن دوران مردم از آن حضرت دانش‌های فراوانی نقل می‌کردند و شهرت او به همه جا رسیده بود.
کلام آخر
امامان ما شیعیان در طول دوران امامت خود آزارهای بسیاری را تحمل کردند و بسیار تحت فشار بودند. امام جعفر(ع) نیز از این قاعد مستثنی نبود. منصور خلیفه عباسی نتوانست با امام ششم ما مقابه کند و سرانجام شهادت امام جعفر ع را توسط زهر برای ایشان رقم زد. محل دفن امام جعفر(ع) در قبرستان بقیع در کنار اجداد ایشان می‌باشد.
